Rynek usług medycznych – propozycje zmian zgłoszone przez pacjenta (cz.III)

Na końcu pacjent – chociaż powinien być na początku bo to on ma być beneficjentem zmian.

Na końcu pacjent – chociaż powinien być na początku bo to on ma być beneficjentem zmian.
Trzeba sobie powiedzieć od razu. Nie ma na świecie takiego systemu opieki zdrowotnej, w którym wszystkim zapewnia się każdy możliwy zabieg, lekarstwo, operację. Proszę o tym zapomnieć. Wracam, do artykułu (http://www.kontrowersje.net/tresc/wiecej_kasy_na_sluzbe_zdrowia_po_co), w którym napisałem, że chcę wreszcie zobaczyć ile mamy pieniędzy w systemie, ile wydajemy. Od tego trzeba zacząć.

Założenie ogólne – pieniądz idzie za ubezpieczonym adekwatnie do wysokości opłacanej składki.

Założenie, że w przypadku ratowania życia każdy może liczyć na odpowiednią terapię uważam za punkt wyjścia. Nie oznacza to, że każdy pacjent uzyska dostęp do najdroższych terapii , leków, najwyższej jakości usług. Nie widzę innego wyjścia jak uzależnić poziom usług od poziomu wpłat do systemu. Poza tym, że biednym znowu wiatr w oczy, ta propozycja ma moim zdaniem jednak podstawową zaletę. Zmusi tych których na to stać, a płacą minimalne składki na ubezpieczenie zdrowotne, do dodatkowego ubezpieczenia się. Dotyczy to, jak sądzę całkiem, sporej grupy ludzi od rolników począwszy, skończywszy dla prowadzących jednoosobowe prywatne firmy, którzy jadą na minimalnych wymaganych stawkach, przy całkiem niezłych rzeczywistych dochodach.

Nie patrząc w dane o obecnym systemie finansowania ochrony zdrowia mogę w ciemno założyć, że trzeba będzie system zasilić dodatkowymi kwotami, tzn.:
– trzeba będzie skończyć z przywilejami niektórych grup społecznych i określić minimalny poziom wpłat do systemu (może to oznaczać konieczność objęcia dodatkowymi opłatami ubezpieczenia zdrowotnego dzieci w przypadku wysokich dochodów na osobę w rodzinie, itp.;
– trzeba wprowadzić odpłatne usługi, które nie dotyczą ratowania życia i częściową odpłatność przy niektórych chorobach przewlekłych, uzależniając poziom odpłatności od dochodów.

Oczywiście bez dobrej weryfikacji i kontroli się nie obejdzie. Jest więcej niż pewne, że ludzie będą kombinować. Podstawą powinien być system weryfikacji dochodów (oparcie weryfikacji o zeznania dochodowe NIP niewiele da i tu przyznam się bez bicia nie mam dobrego pomysłu). Mniejsze znaczenie ma system weryfikacji orzeczeń lekarskich, bo przecież trudno sobie wyobrazić sytuację, w której lekarz zaliczy pacjenta z anginą do grupy przewlekle chorych (po to żeby pacjent zapłacił za poradę 10 czy 30%), a potem wypisze mu receptę nie na lek na astmę tylko na syrop na kaszel. Ale może się mylę, w końcu pomysłowość rodaków nie zna granic. Do kontroli warto zatrudniać lekarzy, tak jak w bankach zatrudnia się hakerów do budowania systemów ochrony.

Kontrola pacjentów i lekarzy to jedno, ale większe znaczenie będzie miała kontrola systemu finansowania. Załóżmy, że system finansowania będzie składał się z dwóch podsystemów:
– publicznego;
– prywatnego.
Podsystem publiczny powinien pozwolić sfinansować zabiegi ratujące życie i leczenie chorób przewlekłych adekwatnie do poziomu wkładu finansowego poszczególnych ubezpieczonych. Pozostałe, porady, wizyty u lekarza 1-gp kontaktu, drobne zabiegi ambulatoryjne wykonywane ad hoc (pobieranie krwi, analizy itp), jak już wspomniałem, byłyby realizowane odpłatnie, przy czym państwo ustalałoby maksymalne stawki, które dodatkowo poddane byłyby procedurze przetargowej. Oczywiście, żeby każdorazowo nie opłacać wizyt z własnego portfela będzie można wykupić dodatkowe ubezpieczenie. To będzie bolało, ale po pierwsze zmusi rodaków do większej dbałości o własne zdrowie, a po drugie zniechęci hipochondryków do spędzania większości czasu w przychodniach i faszerowania się lekami.

Jak wspomniałem wszyscy, którzy chcieliby podnieść sobie poziom świadczonych usług ponad gwarantowany przez poziom swoich składek w systemie publicznym mogliby dodatkowo ubezpieczyć się w firmach prywatnych. I tu jest pole do popisu dla regulacji i kontroli państwa.
Pacjent ubezpieczony w prywatnych ubezpieczalniach powinien być dobrze zabezpieczony przed samowolą, kruczkami prawnymi i oszustwami ze strony tych firm. Regulacje dotyczące funkcjonowania rynku ubezpieczeń zdrowotnych powinny preferować kapitał nastawiony na długoookresowe zyski na relatywnie niskim poziomie, a nie na firmy, których celem jest maksymalizacja zysku w krótkim okresie czasu, najczęściej poprzez łamanie praw pacjenta, podważanie zasadności stosowania określonej terapii, leków itp. Regulacje powinny ubezpieczonym dawać prawo do odwoływania się od decyzji firm ubezpieczeniowych do instytucji publicznych, bez konieczności ponoszenia wysokich kosztów postępowania prawnego. Możliwość ta byłaby prawem każdego ubezpieczonego, a decyzja tych instytucji byłaby bezwzględnie wiążąca dla firm ubezpieczeniowych. Odpowiedni zapis powinien znaleźć się w każdej bez wyjątku umowie.

Co stracą pacjenci?
Wzrosną koszty ubezpieczenia zdrowotnego – to raz. Skończy się finansowanie (dla mniej majętnych) terapii po najwyższych kosztach i przepisywanie najdroższych leków. Masz prawo do leczenia, ale adekwatnie do kwoty jaką zasilasz system. Chcesz wyższego poziomu obsługi i droższych leków? Zacznij więcej zarabiać albo przeznacz dodatkowe środki na ubezpieczenie, co i tak na jedno wyjdzie.
Nastąpi – jak to się ładnie nazywa – polaryzacja pacjentów w przychodniach i szpitalach. Biedni będą pewnie czekać w kolejkach w szpitalach, które zakontraktują dużą liczbę tanich zabiegów o relatywnie niższej jakości, bogatsi będą korzystać z usług wyższej jakości i krótkich terminów. Ale nie czarujmy się, obecnej urawniłowki nie da się utrzymać. Podmioty, które zakontraktują najtańsze usługi będą musiały być szczególnie uważnie kontrolowane. Tu pokusa, żeby oszczędzać na pacjentach może być stosunkowo silna i tu trzeba ze szczególną troską w oparciu o opinie lekarzy, a nie urzędników, określić przebieg terapii ratujących życie, aby nie było sytuacji, że system dla biednych przewiduje leczenie raka aspiryną.

Kto straci? Przede wszystkim tzw. free riders. Ludzie, którzy nie pracowali, nie pracują i nie będą pracować. Odczują niestety, że dostają najtańszą usługę, nie dlatego, że obecny poziom usług się pogorszy (im pogorszy się przede wszystkim poprzez przepisywanie tańszych odpowiedników określonych leków), ale dlatego, że innym się poprawi. Nowy system zmusi ludzi do racjonalnego planowania swojego życia. Skończy się płodzenie po sześcioro dzieci i niepodejmowanie pracy przez żonę, jak mężulo zarabia 1500-2000 zł. Pierwszym, który taki system zaneguje będzie więc kościół i organizacje katolickie. Otaczanie się gromadką wrzeszczącej czeredy znów stanie się przywilejem bogatych. Śmiem jednak twierdzić, że wszystkim to wyjdzie na zdrowie. Dzieciom też. Nie chcę tworzyć dzieci gorszego boga, ale free ridresi muszą wreszcie pojąć prostą i smutną prawdę – to nie państwo wam funduje opiekę zdrowotną za to, że poszliście na wybory, tylko pracujący dzielą się z wami częścią swojego dochodu.

Kto zyska? Ci, którzy już płacą w składkach więcej i ci których stać na płacenie więcej poprzez dodatkowe ubezpieczenia. Tego z kolei nie wytrzyma LSD. Oni lubią ludzi wtłaczać to tej samej beczki. Dają wtedy biedniejszym namiastkę bogactwa. „Popatrzcie oto ci co lepiej zarabiają czekają w kolejce na wizytę u lekarza tak samo jak wy.”

Tyle. Jak komuś się podoba to fajnie. Jak nie – to proszę wymyślić coś lepszego. Ale nie w dwóch zdaniach tylko kompleksowo.